• Cerca general
  • Cerca per camps
  • Cerca per matèries

 

 

 

 

 

Id MCEM: 2411

Ciutat Barcelona

Biblioteca / Arxiu:  Reial Acadèmia de Bones Lletres

Signatura: Ms. 3-II-26

Signatures antigues: K-[...]-270; 10 (en llapis)

Data: XVIII 2a m.

Llengua:  Llatí, castellà

Suport: Paper

Mides: 8au

Folis: 1 + 242 f. s. n. (numeració parcial i discontínua a [3]) + 4

Copista: Diverses mans

Enquadernació:  Pergamí

Llom: 

Procedència: 

Estat de conservació: 

Ornamentació: Amb figures a [1] i [3]

Matèries: Física , Matemàtiques

Autor:  [2] [Pedro de Lucuce (1692-1779)]

Títol:  [Cursos de matemàtiques i física]

Contingut

[1] F. [1]: “Mathesis prima elementa”. “Praenotanda”. Inc.: “Mathesis seu mathematica est ea facultas quae de quantitate augmenti aut diminutionis capaci disserit”.

F. [1v-9]: “Liber primus: de arithmetica”. Expl.: “Sic dividendo 33 libras 15 solidos et 4 numos erit quotiens 8 l., 8 s. et 10 nº” [segueix l’”exemplum” o desenvolupament de l’operació anterior].

[2] F. [13-14v] [Pedro de Lucuce]. “Curso mathemático para la instrucción de los militares”. “Introducción”. Inc.: “Es común sentir de los doctos y experimentados en el arte de la guerra que la mathemática entre todas las ciencias y artes naturales es la más sublime y la que más illustre [sic] y dispone al noble militar para dirigir con acierto sus operaciones”.

F. [14v-15]: “Fundamentos de la mathemática”.

F. [15-15v]: “Tratado 1º: de la arithmética”.

F. [15v-28]: “Libro primo: de la arithmética” [cap. 1-3].

F. [28v-32v]: “Libro segundo: del algorithmo litteral”. Expl. (cap. 1): “darán el producto” [segueixen els “Exemplos” o operacions].

[3] F. [33-33v]: “Philosophia naturalis physiologia in[s]cripta ad normam veterum recentiorumque philosophorum reducta”. “Prolegomenon in physiologiam”. Inc.: “1. Alteram philosophiae partem egredimur quae corporum naturam contemplatur eorumque causas, proprietates et phenomena quibus summopere allicimur investigat”. Expl: “universae philosophiae contemplandae incumbatis”.

[3a] F. [33v-102v]: “Phisicae generalis pars 1”. “Quaestio prima: de corporis phisici motione et quibusdam ejus proprietatibus”. “Articulus primus: corporis phisici notio explicatur”. Inc.: “Philosophis omnibus corpus naturale seu phisicum”.

F. [102v-158v]: “Phisicae generalis pars 2da: de corporum gravitate eorumque motu”. “Questio prima: de natura, origine et adfectionibus motus localis”. Expl.: “qui a principio intrinseco. Proficircitur”.

[3b] F. [159]: “Phisica particularis”. “Proemium”. Inc.: “Percursa jam phisica [ratllat: particulari] generali, [espai en blanc] [quae] corporum naturalium essentias, proprietates adfectionesque comprehendit, rectus dicendi ordo postulat ut corporum particulares speties et singulares eorum adfectiones contemplemur”.

F. [159-219]: “Phisicae particularis pars prima”. “Quaestio prima: de mundo generatim inspecto seu de cosmographia”. Inc.: “Cosmographia idem sonat ac descriptio mundi”.

F. [220-225v]: “Phisicae particularis”. Inc.: "A corporibus coelestibus <coelestibus> ad elementarem descendimus regionem". “Quaestio prima: de terra”. Expl.: “Quaeres: quanta sit maris profunditas seu altitudo? Respondet Ecclesiastes id ignotum esse: 'Altitudinem coeli et latitudinem terrae quis dimensus est?' Igitur unum superest vel philosophum [?]” [s’interromp]. 

[4] F. [226-242v]: “De commercio animae cum corpore atque utriusque unione”. “Quid commercium animae et corporis?”. Inc.: “Commercium animae cum corpore dicitur mutuus ille operationum consensus quem corpus inter et animam observamus”. Expl.: “ad eliciendam sensationem ignis impressioni respondentem. Verum huiusmodi explicationes alibi magis extricandae recurrent”.

Observacions: 

[2] conté una part del curs matemàtic impartit per Pedro de Lucuce a l'Acadèmia de Matemàtiques de Barcelona (cf. f. [13v], on apareix com a acadèmia reial sense precisar), en concret la que fa referència a l'aritmètica bàsica (quatre operacions principals, fraccions). S'interromp al llibre II, cap. 1, proposició 6a - problema. És còpia de dues mans. Inclou un exemple pràctic posterior a 1744, data que s'hi esmenta (f. [21v]). Agraïm la identificació de l'autor i l'obra a M. Rosa Massa (UPC).

[3] dedica apartats a la “hypotesis Neutoni” (Newton) i la “hypotesis neotericorum qui scripserunt ante Neutonum: Petrus Gassendus, Baylius, Faber” (Gassendi, Bayle); “De hypotesi Leipnicii”, etc.

A [4] s’estudien les teories de Leibniz, Malebranche i altres sobre la qüestió citada al títol.

[MTS]

Bibliografia: 

EST.: [2] sobre Lucuce veg. MCEM 1808.

 

 

 


 

Institut d'Estudis Catalans. Carrer del Carme, 47; 08001 Barcelona.
Telèfon +34 932 701 620. Fax +34 932 701 180. informacio@iec.cat - Informació legal