• Cerca general
  • Cerca per camps
  • Cerca per matèries

 

 

 

 

 

Id MCEM: 1259

Ciutat Barcelona

Biblioteca / Arxiu:  Biblioteca de la Universitat

Signatura: Ms. 1481

Signatures antigues: 24-2-15, 8-8-10

Data: XVIII in.

Llengua:  Llatí, castellā

Suport: Paper

Mides: 200 x 145 mm

Folis: 1 + f. 1-169 en llapis

Copista: 

Enquadernació:  Pergamí; restes de tanques de pergamí

Llom: 

Procedència:  "Biblioteca de Leoner" (F. 1. Prel.)

Estat de conservació: 

Ornamentació: Lletres buides al f. 51. Notes marginals; frontispicis de textos amb capitals ornamentades

Matèries: Física , Metafísica , Receptes i eixarms

Autor:  [2] Josep de Sant Antoni de Besalú(s. XVIII)

Títol:  Cursus philosophicus iuxta mentem divi Thomae eiusque interpretis doctoris eximii venerabilis patris Francisci Suarez

Contingut

[1] F. [1] prel. [Notes]. "Biblioteca de Leoner. El padre maestro fray Joseph de la Fuente trata de las vidas y echos heroicos de los reies de España. Pedro Amato, Aparatus ad theologiam. Trincado". "Confiesa un cura a un mozo libre que está en el artículo de la muerte habiendo antes llegado una muger libre pidiéndole su honor a dicho mozo y que se case con ella. Confiessa el mozo ser verdad lo que dize la muger, y que él quiere casarse con ella. Pregunto: ¿Qué deberá hazer el cura? Respondo: que deberá enviar un proprio al obispo, refiriéndole el caso y pidiendo dispensa de las proclamas diciendo que estarà a la vista del enfermo, y que si no da tiempo pasará a casarlos en virtud de la epiqueia, y que si no da tiempo la enfermedad para que llegue la dispensa los podrá casar".

[2] F. 1: "Cursus philosophicus iuxta mentem divi Thomae eiusque ynterpretis doctoris exsimii venerabilis patris Francisci Suarez". "Lector frater Joseph a Sancto Antonio Bisulduni".
F. 1-2v: "Proaemium". Inc.: "Philosophico accingimur curriculo amantissimi discipuli eiusque agredimur pugnas in quibus non per sedes". Expl.: "haec pro nunc suficiant".
F. 2v-3: "Sectio prima disputantibus in legibus servandis instructis operationes mentis explicantur". Inc.: "Comunior et magis recepta philosophiae". Expl.: "conceptus objectivi nuncupanta".
F. 3-[6]: "Disputatio prima de termino logico". Inc.: "Sumita hic terminus non pro eo quod respicit logica tanquam". Expl. ["Apendix de nomine, verbo et oratione"]: "enuntiationis. Disputatio 2a de modo sciendi in comuni et in particulari".
F. [6]: "Disputatio 2a de modo sciendi in comuni et in particulari". Inc. [preàmbul]: "Non sumita in presenti". Expl.: "explicare possimus".
F. [6]-10: "Sectio 1a quid et quotuplex sit modus sciendi". Inc.: "Ysta modum sciendi definiunt thomistae". Expl. ["Sectio 4a resolvit questiones definitioni et divisioni affines"]: "in hoc difert a divisione".
F. 10-[14]: "Disputatio 3a de propositione formali". "Propositio, iudicium, enuntiatio et 2a mentis operatio idem omnino significant ideoque quidquid de propositione dixerimus intelligendum pariter de illis". "Sectio 1a explicatur essentia et multiplicitas propositionis". Inc.: "Secunda quod mentis operatio dicitur propositio". Expl. ["Sectio 6a de equipolentia et convenientia propositionum"]: "non infertur quod nullum productum est essentia divina".
F. [14-14v]: "Disputatio 4a de propositione modali". Inc.: "Propositio modalis est illa". Expl.: "intellectu".
F. [15]: "Disputatio 5a de argumentatione". Inc. [preàmbul]: "Omnia que". Expl.: "expediemur".
F. [15]-20v: "Sectio 1a quid et quotuplex sit argumentatio declarat". Inc.: "Argumentatio seu discursus est modus sciendi". Expl. ["Sectio ultima de arte inveniendi medium"]: "omnia in laudem et honorem omnipotentis Dei Patris sapientis Dei Filii et flamantis entis, nec non in laudem virginis Mariae Dei benditorumque matris protoparentis nostri Augustini omniumque sanctorum ordinis nostri et gloriosissimi sancti Joseph beatae virginis Mariae sponsi et tandem pauperrimae sed numquam miserae animae purgatorii".

[3] F. [22]: "Disputationes scholastica in universam Aristotelis logicam iuxta esimii doctoris mentem et doctrinam". "Proaemium". Inc.: "Iam acceptistis regulas logicas iam". Expl.: "in quatuor libros distributam accepimus".
[3a] F. [22-27v]: "Liber 1us de logicae proaemialibus". "Sectio 1a de exsistentia et divisione logae". Inc.: "Logica existentia certior est quam est probatione indigeat nec obstat". Expl. ["Sectio quinta an logica sit scientia et ars"]: "dicimus logicam esse artem 2um actus practicos".
F. [27v-31v]: "Disputatio 2a an logica sit practica an spectulativa. Sec. 1a cognitio practica et speculativa explicanda". Inc.: "Cognitio practica iuxta Aristotelis mentem". Expl. ["Sectio 5aenervat argumenta contra 2am et 3am conclusionem"]: "modi sciendi ad quem eficiendum per suas raciones dirigit".
F. [31v-36]: "Disputatio 3a de unitate logica, sectio 1a an logica sit una simplex qualitas". Inc.: "Triplex in presenti distingui solet unitas tam est simplex". Expl.: "ipsum finem ordinenda".
F. [36-38]: "Disputatio 4a comparata logica cum aliis scientiis sec ratione an logica sit necesaria ad alias scientias adquirendas". Inc.: "Supono 1 quod questio procedit de scientia". Expl.: "respiciant obiectum".
F. [38-43v]: "Disputatio 5a de obiecto materiali logicae. Sectio 1a quid et quotuplex sit obiectum exponit". Inc.: "A verbo obiicio". Expl.: "ut pote rectitudinem modi sciendi participantes".
F. [43v]-51: "Disputatio 6a de oiecto et atributionis logicae. Sectio 1a circa obiectum formale aliqua prenontantur". Inc.: "Notandum est 1 questionem non". Expl.: "libro proemialium cedantque in honorem domini nostri Iesuchristi eiusque Virginis matris. Liber 2us de universalibus in comuni".
[3b] F. 51: "Liber IIus de universalibus in comuni". Inc. [preàmbul]: "Tractatus iste de universalibus totus ad metaphisicam spectat scholarum". Expl.: "et aliqua praenotanda".
F. 51-[56v]: "Disputatio 1a de distinctionibus ab interitu dependentibus. Sectio 1a. Quid et quotuplex sit distinctione tamquam praelitatur". Inc.: "Ygita pro intelligentia dicendorum est 1". Expl.: "solum quo ad voces oponuntur".
F. [56v-61]: "Disputatio 2a de distinctionibus ab interitu dependentibus sectio 1a precisio objectiva a predicatis creatis relegatur". Inc.: "Duplex data distinctio ab interitu dependens alia precisio". Expl. ["Sectio ultima reliqua de distinctione et identitate formali ex parte actus"]: "et haec suficiant pro distinctione rerum".
F. [61-64v]: "Disputatio 3a de unibersalibus in comuni. Sectio 1a exponitur natura seu esentia unibersi". Inc.: "Unibersus seu unibersale late sumptus illud". Expl. ["Sectio sexta satisfacit obiectionibus"]: "a parte rei universale".
F. [64v-66v]: "Disputatio 4a quenam potentiae et quinam actus universum eficiant. Sectio 1ª quedam dubia resolvit circa efectionem universi". Inc.: "Supono quod causa eficiens universum dicitur illa". Expl. ["Sectio 3ª solvuntur argumenta"]: "potentiae moriendi eamque destruit. Liber tertius de universalibus aut predicabilibus in particulari".
[3c] F. 67: "Liber de universalibus et predicabilibus in particulari". Inc. [preàmbul]: "Yste liber qui Isa[g]oge aut introductio ad predicamenta vocatur de quinque predicabilibus nempe genere, diferª, spesie, proprio et accidenti". Expl.: "definitur et dividitur genus".
F. 67-70: "Disputatio 1a de genere et differentia. Sectio 1a definitur et dividitur genus". Inc.: "Genus sic definitur a Porphirio: predicabile de pluribus spetie diferentibus in eo quod quid ut autem hanc". Expl. ["Sectio quarta de diferentia"]: "activa operationis vitalis".
F. 70-[73]: "Disputatio 2a de spetie et individuo. Sectio 1a quid et quotuplex sit speties". Inc.: "Speties inter logicos pro eodem sumitur ac tota essentia". Expl. ["Sectio 4a ac an omnibus individuuis possit pr<r>escindi non individui quod sit univoca et."]: "definitivo illorum".
F. [73-73v]: "Disputatio 3a de proprio et accidenti. Sectio 1a de proprio". Inc.: "Quadruplex propriam". Expl. ["Sectio secunda de accidenti"]: "ac pro inde de illis accidentaliter predicatur".
F. [73v-76v]: "Disputatio 4a questiones reflexsae in quinque predicabilia. Sectio 1a an divisio in 5 praedicabilia sit imediata et adequata". Inc.: "Asserº 1 quod non est adequata". Expl. ["Sectio ultima praedicationes concretorum et abstractorum exponuntur"]: "affectu, devotione me totum patrotinio comendo".
[3d] F. 77-80v: "Liber 4us de posterioribus 1a. Disputatio 1a de signo. Sectio 1a thomistica de signo doctrina impugnatur". Inc.: "Post Ioannem a sancto Thoma thomisticae scholae recenciones". Expl. ["Sectio 6a signum dividit et emergentes questiones eliminit"]: "haec suficiant de signo".
F. 80v-[84]: "Disputatio 2a de proportione. Sectio 1a in quo consistat formaliter, veritas aut falsitas propositionis". Inc.: "Non agimus hic de veritate transcendentali proportionis de qua in". Expl. ["Sectio ultima de demonstratione"]: "cedant tamen haec omnia in laudem omnipotentis Dei et domini nostri Iesuchristi adquem sanctorum, Virginis sanctique patris nostri Agustini, santae matris Monicae omniumque sanctorum ordinis nostri sancti Josephi, sancti Antonii de Padua quorum patrocinio nunc et ubique et semper me ex toto corde comendo nominibus quibus fruor".

[4] F. 85: "Tractatus philosophicus scholasticus metaphisicus supra Aristotelem". "Proemium". Inc.: "Est ens reale aput omnes obiectum methaphisicae; haec enim agit de eo". Expl.: "in quo consistat essentia cuiuslibet reali".
[4a] F. 85: "Liber 1us de ente ut sic".
F. 85v-[86v]: "Disputatio 1a explanat essentiam entis realis. Sectio 1a in quo consistat essentia cuiuslibet rei". Inc.: "Essentia, quidditas constitutibum et natura rei philosophiae loquendo". Expl. ["Sectio 2a essentia metaphisica entis realis stabilitur"]: "et proportionalem dispositionem significat".
F. [86v-88]: "Disputatio 2a de univocatione entis. Sectio 1a de univocis, equivocis et denominativis". Inc.: "Univoca que grece vocantur". Expl. ["Sectio 4a de multiplicatione concreti tam substantialis quam accidentalis"]: "substantive ex quo non concludit vi forte]".
F. [88-93v]: "Disputatio 3a de transcendentia seu univocatione entis. Sectio 1a an ratio entis sit univoca omni enti". Inc.: "Assero cum subtili et exsimio". Expl. ["Sectio 6a solvuntur argumenta"]: "alteri per idemtitatem".
[4b] F. [93v-95v]: "Liber 2us de statibus entis r<r>ealis. Disputatio 1a de statibus possibilitatis et purae posibilitatis. Sectio 1a aliqua prenotantur et status quidditatibus exponitur". Inc. [preàmbul]: "Ens r<r>eale quatenus precise est potens existere a parte rei comunita considerata in 4 statibus". Expl. ["Sectio 4a solvuntur argumenta alia"]: "denominationem a divina cognitione".
F. [96-98v]: "Disputatio 3a de connexsione divinae omnipotentiae cum possibilibus et impossibilibus. Sectio 1a statum connectionis declaratur et stabilitur". Inc.: "Notandum est connexsionem unius cum alio nil aliud esse". Expl. ["Sectio 3a cetera solvit argumenta"]: "cum conprincipio elevante".
F. [98v-101]: "Disputatio 4a de statibus purae posibilitatis, preteritionis, futuritionis et actualitatis. Sectio 1a de statu purae posibilitatis et preteritionis entis". Inc.: "Mere posibile definitur quod potest exsistere numquam tamen exsistet". Expl. ["Sectio 5a solbuntur argumenta contraria"]: "essentiae et exsistentiae".
[4c] F. [101-101v]: "Liber 3us de aliquibus spetiebus entis r<r>ealis et de opositis ipsi. Disputatio 1a speties aliquam entis r<r>ealis explicantur. Sectio 1a de ente absoluto et modali per se et per accidens, spirituali et corporeo versus materiali". Inc.: "Omissis aliis explicationibus entis modalis sic illud explico". Expl.: "penetrari cum aliquo corpore noliter".
F. [101v-102v]: "Disputatio 2a de ente negatibo sive de carentis. Sectio 1a  an pura carentiae sint aliquid supra nihil". Inc.: "Ens iuxta comunem loquendi modum dividitur". Expl.: "ens positibam est afirmabile autem negavile de alio".
F. [102v-106]: "Disputatio 3a de ente imposibili. Sectio 1a an intellectus posit cognoscere ens impossibile". Inc.: "Ratio dubitandi in presenti". Expl. ["Sectio 6a reliqua de ente rationis ficto tractat"]: "cognita falso ut accidens erunt ens rationis circa accidentia et cetera.".
[4d] F. [106-106v]: "Liber 4us de praedicamentis et post praedicamentis. Disputatio 1a de praedicamentis in comuni. Sectio 1a quid et quotuplex sit praedicamentum". Inc.: "Praedicamentur sic recte comuniter definitur: genus supremum". Expl.: "sit substantia infinita".
F. [106v-108v]: "Disputatio 2a de substantia et accidenti adquem de subsistentia. Sectio 1a exponitur esentia substantiae et accidentis". Inc.: "Nomen substantiae multipliciter sumita". Expl. ["Sectio 4a an subsistentia sit aliquid positibum distinctum a natura et reliqua de subsistentia tractat"]: "componitur supositum".
F. [108v]-110v: "Disputatio 3a de predicamentis quantitatis et qualitatis. Sectio 1a essentia methaphisica et effectus formalis quantitatis stabilitur". Inc.: "Non loquimur hic de quantitate sumpta pro perfectione". Expl. ["Sectio 4a reliqua de quantitate adque de qualitate"]: "similitudo vel disimilitudo".
F. [111-113v]: "Disputatio 4a de relatione. Sectio 1a quid et quotuplex sit relatio". Inc.: "Relatio in abstracto in comuni est respectus seu". Expl. ["Sectio ultima relationem absolvit et de aliis predicamentis et postpredicamentis tractat"]: "post predicamentum est habere et significat quocumque modo aliquid posidere et haec suficant in laudem sanctissima triados et cetera.".


[5] F. 114: "Disputationes scholasticae in octo libros phisicorum Aristotilis iuxta mentem divi exsimii". Inc. [preàmbul]: "Mente natura uiusque secundam logicae intentionum". Expl.: "precipuum est natura".
[5a] F. 114: "Liber 1us de ente naturali eius quae principiis". Inc. [preàmbul]: "Princeps Aristoteles antequam de ente naturali tractaret de illius". Expl.: "entis naturalis".
F. 114-[116v]: "Disputatio 1a de principiis intrinsecis entis naturalis. Sectio prima quid et quotuplex sit principium". Inc.: "Principium dupliciter sumiter 1 lato modo pro omni eo quod precedit". Expl. ["Sectio 4a principia intrinseca entis naturalis in fieri per mutationem et conversionem asignatur"]: "est idem quod in substancialibus".
F. 117-[123v]: "Disputatio 2a de materia 1a. Sectio 1a essentia materia 1a adque subiectorum declaratur". Inc.: "Nomen materiae large acceptum significat omne id in quo aliud recipitur". Expl. ["Sectio undecima reliquas de materia 1a questiunculas resolvit et absolvit"]: "mundi fuit a Deo creata et nulla de nobo creata naturaliter".
F. [123v-129]: "Disputatio 3a de forma substantiali . Sectio 1a quid sit forma et an sit tota quiditas compositi". Inc.: "Dari formam substantialem parte contra aliquos antiquos et modernos philosophos". Expl. ["Sectio septima de privatione"]: "ad idem munus".
F. [129]-130v: "Disputatio 4a de unione substantiali. Sectio 1a quid sit unio et an distinguatur ad extremis seu partibus". Inc.: "Non agimus in presenti de unione intencionali". Expl. ["Sectio 3a reliqua dubia de unione resolbuntur"]: "ad illas".
F. 130v-[132v]: "Disputº 5a de composito substantiali. Sectio 1a ab compositum substantiale rationaliter distinguatur a suis partibus simul sumtis et unitis". Inc.: "Compositum phisicum aliud est substale quod constat ex materia et". Expl. ["Sectio 3ª reliquae de composito questiones proponuntur"]: "et sint satis de libro 1 phisicorum".
[5b] F. [132v]: "Liber secundus de causis entis naturalis". Inc. [preàmbul]: "Agit Aristoteles in hoc 2 libro de causis". Expl.: "cognoscere causas".
F. [132v-133v]: "Disputatio 1a de natura et arte. Sectio 1a quid sit natura et quibus conveniat". Inc.: "Natura sumitur multipliciter 1 pro Deo qui dicitur". Expl. ["Sectio 2a arte opere artificioso"]: "in figura situali".
F. [133v-137]: "Disputatio 2a de causis in comuni. Sectio 1a definita et dividita causa". Inc.: "Sic ad mentem patrum Eclesiae latinae non admitentium". Expl. ["Sectio 5a an causa posit operari indistans quin operetur per medium et de prerequisitis in particulari"]: "est ultimum complementum substantiale naturae prioritate nata complementem".
F. [137-142]: "Disputatio 3a de causa eficienti creata. Sectio 1a an substantia creata sit imediate operativa alterius substantiae". Inc.: "Omnimo ut certum suponimus causam eficientem creatam aliquid agere quod constat ex sacra". Expl. ["Sectio sexta solvit argumenta contraria"]: "conprincipii supernaturalis elevantis".
F. [142-145v]: "Disputatio 4a de causis phisicis inter se et eum efectibus comparatis. Sectio 1a an causa phisica posit se ipsam producere". Inc.: "Non est sermo de causa finali, intentionali et morali". Expl. ["Sectio 5a an idem nu [?] efectus posit divinitus[?] simul produci a duplici causa in actu secundo totali"]: "totalis eiusdem corporis".
F. [146-148]: "Disputatio 5a de causa eficienti increata. Sectio 1a an causa 1a imediate ad omnes causarum secundarum efectus concurat Deus". Inc.: "Certum est Deum in principio mundi creasse caelum et terram et creaturas in illis". Expl. ["Sectio 4a concursus Dei preparatibus declaratur"]: "ut ea utamur".
F. [148-154v]: "Disputatio 6a an Deus phisice predeterminet causas secundas ad operandum. Sectio 1a sensus questionis exponitur et quid sid libertas explicatur". Inc.: "Circa 1am sectionem partem sedulo notandum est utrius". Expl. ["Sectio 8a de causa finali, exemplari, fortuna, casu, fatu et monstruis"]: "videre poteritis aput coninbricenses et alios".
[5c] F. [154v-157]: "Liber 3us et 5us phisicorum de motu et eius termino. Disputatio 1a de motu, accionem et passione. Sec 1a de essentia sepciebus et contrarietate motus". Inc.: "Non loquimur hic de motu locali sed de motu phisico et naturali". Expl. ["Sectio 3a de primo subiecto specificativo et termino accionis"]: "eucharistia per diversas presentias".
F. [157-159]: "Disputatio 2a de infinito. Sectio 1a quid et quotuplex sit infinitum". Inc.: "Moneo nos hic non instituere sermones de infinito simpliciter". Expl. ["Sectio 5a argumenta contraria solvuntur"]: "in omnes suas partes quod est impossibile".
[5d, 5f-5g] F. [159-164v]: "Liber quartus, septimus et octabus phisicorum Aristotelis. Disputatio de loco et vacuo. Sectio 1a de loco extrinseco". Inc.: "Locus cuius essentia dificilis est". Expl. ["Sectio 8ª alia dubia resolbuntur de tempore"]: "et rem durantem erit distinctio rationis".
F. [164v-165v]: "Disputatio de mundi incepcione. Sectio 1a utrum aliqua creatura sive permanens sive succesiva potuerit ab eterno produci". Inc.: "Nulla creatura fuisse de facto ab eterno sed omnia in tempore". Expl.: "et magis sine fine participabilis".
[5e] F. [165v]: "Liber sextus phisicorum". Inc. [preàmbul]: "Ut siant gentes quoniam homines sunt dificultatem continui". Expl.: "ex partibus semper divisibilibus componi docuit".
F. [165v-168v]: "Disputatio 1a et unica de compositione continui. Sectio 1a sentas explicat". Inc.: "Pro intelligentia opinionis tam Aristotelis quam Cenonis notandum". Expl.: "idem dic de minima parte ignis et haec sint satis in honorem santissimae Trinitatis Deiparae Virginis sub titulo de los Santos, sancti Joseph Mariae dignissimi sponsi, sancti patris Agustini matrisque Monicae tandemque in sufragium omnium animarum purgatorii".
[5f-5g] [veg. 5d].

[6] F. [168v]-169 [Notes en llatí i en castellà]. A) Inc.: "Paulus apostolus praecipit mulieribus ut in conventibus ecclesiaticis". B) Inc.: "Cella quasi caelum tibi sit ubi caelica cernas". C) "Receta para aclarecer la voz ronca, que es tomar un par de claras de güebo crudas batidas com azúcar". D) "Carte de un mádico a un papa recién electo quien quando cardenal era muy amigo suio y quando papa no azía memoria d'él tal médico: 'Santissime pater, scire vellem an papatus mutet pellem?'. Respuesta: 'Pellis papae non mutatur sed nullius recordatur'". E) "Dicho de Theóphilo emperador admirado de la hermosura de una muguer llamada Ycasia: 'A muliere, emanarunt mala'. Respuesta: 'Sed et res meliores est muliere exsuberant'". F) "Alabanzas de María santíssima. Fue, pues, esta divina señora más bienaventurada que Sara, más prudente que Rebecca, más hermosa y limpia que Rachel, más fecunda que Lía, más que María hermana de Moysés y Arón excelsa, más sabia que Débora, más fuerte que Judid, más amable y gloriosa que Esther, más humilde que Abigaïl, más santa que Sara hija de Raquel, más suave y benigna que Ruth, más ferborosa y debota que Anna hija de Phanuel, más amante que Magdalena, más continua en el ministerio de Jesús que Martha y por consiguiente más bienaventurada que Jahel".

Observacions: 

[JMC]

Bibliografia: 

DESCR.: Miquel i Rosell 1958-1969: III, 552-553.

 

 

 


 

Institut d'Estudis Catalans. Carrer del Carme, 47; 08001 Barcelona.
Telèfon +34 932 701 620. Fax +34 932 701 180. informacio@iec.cat - Informació legal