- Cerca general
- Cerca per camps
- Cerca per matèries
Ciutat:
Barcelona
Biblioteca / Arxiu:
Biblioteca de la Universitat
Signatura: Ms. 942
Signatures antigues: B-III-15 (?), B-III-24, 8-4-108, 17-4-10
Data: 1582-1583
Llengua:
Llatí
Suport: Paper
Mides: 205 x 145 mm
Folis: 1 + f. 1-273 discontínua en llapis (antiga: 1-300 i parcials)
Copista: Diverses mans
Enquadernació: Pergamí
Llom: "Navarrus. De matrimo. Mss."
Procedència:
Convent de Santa Caterina de Barcelona
Estat de conservació:
Ornamentació:
Notes al marge
Matèries: Dret
Autor:
Martín de Azpilcueta (1492-1586). Diego Sahagún de Villasante (m. 1597)
Títol:
[Tractats jurídics]
Contingut:
F. 1-[4] [Taula, ordenada per matèries].
[1] F. 5-46 (1-42): "Scholia eiusdem doctissimi doctoris navarri ad sacrum concilium tridentinum, sessione 24, c. 1o: de matrimonio". Inc.: "Ibi clandestina matrimonia: Primum omnium in hoc celebri et saluberrimo c. explicandum est quinque modis proprie clandestina matrimonia accipiantur". Expl.: "Mandosius in regula 19 cancelleriae, quaestione 10. Haec sic traddita et finita, salva semper in [ratllat omnibus] omnibus sedis appostolicae authoritate et censura, pro hoc tractatu sufficiant, quibus huic celebri tractatui matrimonii finem imposuit Salmanticae doctissimus doctor navarrus".
[2] F. 49-[144v] (45-140v, p. 1-s. n.) [Diego Sahagún de Villasante]. Al marge: "Sahagun". "Sequitur titulus De praebendis et dignitatibus, explicandus a domino doctore Sahagun hoc anno 1582, die 19 octobris, 4us annus". "Ad rubricam". Inc.: "Cum benefitii nomen latissimam habeat significationem". Expl. (s'interromp): "3o, inde romana Eclesia, omnium mater regina et capud est, et super omn<i>es primatum tenet cum [...]".
[3] F. 145-194 (153-203, p. 1-s. n.) [Diego Sahagún de Villasante]. Al marge: "Sahagun". "Sequitur titulus De sponsalibus, explicatus a doctore Sahagun hoc anno 1582, die 19 octobris, 4us annus". "Ad rubricam". Inc.: "Matrimonium origine antiquissimum, institutione sacratissimum, effectu utilissimum". Expl.: "c. 'Cum locum'".
[4] F. 203-[211v] (225-235v) [Diego Sahagún de Villasante. De rebus Ecclesiae alienandis ]. Al marge: "Sahagun, 1582". Inc. (mutilat): "[...] quidam de iure divino, cum enim tanta sit periurii paena". Expl.: "late resolvi. Et ita solvitur argumentum textus et titulus. [Afegit posteriorment per la mateixa mà Acabóse a 9 de março 1582]".
[5] F. 212-[223v] (236-248v) [Diego Sahagún de Villasante]. Al marge: "Sahagun" i "Vísp[era]s annus 3". "Ad titulum De praecariis, explicandus a doctore Sahagun, 9 martii anno 1582". "Ad rubricam". Inc.: "Praecaria est contractus quo ab initio cum Eclesia contrahebatur". Expl.: "illum interpraetantes. Et ita absolvitur argumentum et titulus".
[6] F. 224-[234v] (249-260v) [Diego Sahagún de Villasante]. Al marge: "Sahagun, 1582", "Santo Domingo de Isasi" i "Vísperas ad Sahagun de Villasante: llevó la cáthreda de Vísperas por cien votos el año de 1581". "Sequitur interpretandus titulus De comodato". Inc.: "Pro cuius cognitione sive ita apelletur". Expl.: "ut tempus usui oportunum. Et ita absolvitur argumentum et textus et titulus, anno 1582, [interl. die] 6 aprilis. Acabósse víspera de Ramos. Finis huic titulo a domino doctore Sahagun impositus dum sub eius acutissimi ingenii disciplina militaset dominus ac dominus Ludovicus Icart".
[7] F. 235-[249v] (261-276v) [Diego Sahagún de Villasante]. "Ad titulum De deposito, a domino doctore de Sahagun, anno 1582, die 24 aprilis". "Ad rubricam". Inc.: "Summa depositi significatio vel refertur ad depositum iuditiale vel extraiuditiale". Expl.: "ut ex littera constat. Et absolvitur argumentum, textus et titulus, ad laudem omnipotentis Dei intemerataeque virginis Mariae, die 14 mai anno Domini 1582".
[8] F. 250-273v (277-300v) [Diego Sahagún de Villasante]. Al marge: "Sahagun, 1582" i "Vísperas". "Ad titulum De emptione et venditione a doctore Sahagun, die 14 maii 1582". "Ad rubricam". Inc.: "Ad tituli cognissionem sciendum est: 1o, quo iure emptio prodita sit". Expl. (s'interromp): "c. 'Si quis praesbiterorum' [...]".
|
Observacions:
El ms., que recull els cursos de dret canònic seguits per un estudiant català (Lluís Icard) a Salamanca els anys 1582-1583, és ara incomplet i s'interromp al títol "De emptione et venditione". Segons la taula dels f. 1-[4] tenia com a mínim 730 f. i contenia comentaris als títols "De offi. iud. de leg.", "De rescriptis", "De praescriptionibus", "De iudiciis", "De exceptionibus", "De appellat.", "De voto"; al f. 730 començava el comentari "Can. quam periculosum".
Miquel i Rosell i Mateu Ibars identifiquen l'autor de [1] amb el valencià Joan Blai Navarro (cf. BUB, ms. 958), atribució que cal rebutjar perquè el colofó situa la composició de l'obra a Salamanca. Es podria tractar més aviat del famós canonista Martín de Azpilcueta, professor de la Universitat de Salamanca i conegut com al "doctor navarro"; a la Biblioteca Universitària de Sevilla es conserva un ms. del Tractatus matrimonii d'Azpilcueta, datat el 1572, amb el mateix incipit (veg. Castillejo 1986: 138, 66/1; cf. BNE, ms. 6458: "Ad concilium tridentinum sessione 24: de reformatione matrimonii", de 1575, 1577 i 1578 -veg. Inventario 1953-2002: XI, 194, on no s'identifica l'autor amb Azpilcueta; sí ho fa, en canvi, Simón Díaz 1965-1994: VI, 209. Però els Scholia del ms. de Barcelona esmenten en tercera persona el cèlebre Manual de confesores d'Azpilcueta, cosa que fa pensar que [1] és realment un comentari de l'obra d'Azpilcueta.
D'altra banda, cal tenir en compte que pels mateixos anys que Sahagún regentava algunes càtedres de cànons a Salamanca s'hi documenta (c. 1563-1583) un professor anomenat Martín Salvador de Azpilcueta, sovint confós amb el seu homònim, igualment canonista i conegut com a "doctor navarro" (Esperabé 1914-1917: II, 286, 287, 289, 326-327).
La data 1583 apareix en una nota (en castellà) al marge del f. [127v] (123v) i com a data de cloenda i inici de lliçó als f. [136v] (132v) i [137] (133).
[MTS]
|
Bibliografia:
DESCR.: Cf. BUB, ms. 1392, f. 48. BUB, ms. 1947, f. 187. Miquel i Rosell 1958-1969: II, 481-483. Mateu Ibars, J. 1971: 105, 106. Repertori 1474-1620: II.1, 253-256. // EST.: [1] Simón Díaz 1965-1994: VI, 209-224. Alonso Rodríguez 1971: 156-159. Díaz Díaz 1980-1995: I, 451-459. [2-8] Esperabé 1914-1917: II, 285-287, 289, 390.
|
|